Gekon lamparci

Polecany dla:

Nazwa łacińska:

Nazwa polska:

Nazwa niemiecka:

Nazwa czeska:

Nazwa angielska:

Synonimy:

Wygląd:

Całe ciało pokryte jest łuskami. Dodatkowo, wierzchnia strona ciała gekona posiada liczne chropowate wypusktki. Podbrzusze jest białe. Jaszczurki te przechodzą liniene (okresowe zrzucanie starego naskórka). Parę dni przed tym procesem zwierzak traci barwy, stają się one ciemniejsze. Przed samym linieniem gekon robi się cały biały. Po sciągnięciu wylinki (starego naskórka który zostaje zjedzony) gekon ma piękne jasne barwy. U młodych gekonów komórki z barwnikami rozmieszczone są tak iż tworzą na tułowiu na przemian czarno-zółte (czasami białe) pasy (u niektórych odmian barwnych pasy nie występują w ogóle). Z czasem, gdy gekon rośnie i przechodzi kolejne linienia, pasy zanikają tworząc liczne brązowo-czarne cętki. Kończyny są szczupłe z porównaniem do reszty ciała. Głowa gekona lamparciego wyraźnie oddzielona jest od tułowia, zwęża się w kierunku otworu gębowego. U samców jest ona szeroka i masywna, u samic węższa i mniejsza. Ogon jest wyraźnie podzielony na segmenty. Służy on jaszczurce do magazynowania substancji odżywczych. Im ogon jest grubszy tym śmielej możemy wnioskować, że gekon jest zdrowy. Zapasy substancji odżywczych wykorzystuje w odpowiedniej dla niego chwili. W momencie zagrożenia lub zranienia ogona, jaszczurka może odrzucić cały lub jego część – służy to odwróceniu uwagi atakującego intruza (ogon po odrzuceniu rusza się i odwraca uwagę od uciekającego gada) lub odłączenia od reszty ciała zranionego fragmentu ogona (gekon może zjeść odrzucony fragment). Odpada on zawsze segmentami. Ogon odrośnięty po kilku miesiącach pozbawiony jest podziału.

Aktywność:

Zachowanie:

Eublepharis macularius jest to jaszczurka o bardzo łagodnym usposobieniu. Małe gekony lamparcie są nieufne w stosunku do otoczenia. Bronią się one podnosząc ogon, wydając krzykliwe dzwięki, w ostateczności gryzą. Gekon zauważając pokarm staje w bezruchu, a następnie przed błyskotliwym atakiem szybko porusza końcówką ogona. Jaszczurki te w młodym wieku szybciej przyzwyczajają się do obecnością człowieka niż osobniki starsze, mające ponad 12 miesięcy (pamiętajmy, że gekony lamparcie, jak i inne gady, są zwierzętami, które nigdy się nie oswoją, mogą jedynie przyzwyczaić się do obecności człowieka w ich otoczeniu!). Przyzwyczajanie jaszczurki do człowieka służy jedynie temu, aby łatwiej nam było wykonywać czynności w terrarium jak i zabiegi przy samej jaszczurce.

Środowisko życia:

Temperatura °C:

W najchłodniejszym miejscu ok. 25°C, średnio 27-29°C, a pod promiennikiem do 34°C.

Wilgotność powietrza %:

~40%.

Oświetlenie:

Cykl oświetlanie 12-14 godziny. UVB nie wymagane, gdyż jest to jaszczurka o nocnym trybie życia.

Typ terrarium:

Żywienie:

Gekony lamparcie są zwierzętami mięsożernymi. Istnieją 3 główne rodzaje diet, jakie możemy zastosować:
- larwy mącznika młynarka – podstawowym pokarmem są larwy mącznika młynarka, dieta rzadko wzbogacana jest o inne pożywienie. Gekony na takiej diecie rosną szybko. Dieta ta najczęściej stosowana jest w większych hodowlach;
- świerszcze – podstawowym pokarmem są świerszcze wzbogacane czasami larwami mącznika młynarka, karaczanami, molami woskowymi itp.. Gekony na takiej diecie rosną wolniej niż na diecie złożonej z larw mącznika młynarka. Dieta ta najczęściej stosowana jest u hodowców posiadających mniejsze ilości gekonów;
- mieszana – połączenie dwóch poprzednich diet. Dieta ta najczęściej stosowana jest u hodowców posiadających mniejsze ilości gekonów. Larwą mącznika młynarka parę godzin przed skarmieniem należy podać owoc lub warzywo.
Pamiętajmy aby pokarm posypywać witaminami oraz sepią (polecam Reptivte firmy ZooMed):
- dla młodych osobników pokarm posypujemy 4 razy w tygodniu;
- dla dorosłych osobników pokarm posypujemy 2 razy w tygodniu;
- dla ciężarnych samic pokarm posypujemy codziennie
. Zapewniają one prawidłowy rozwój i wzrost gada. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest podawanie ciężarnym samicą 1 lub 2 osesków mysich na miesiąc oraz stosowanie diety złożonej z samych larw mącznika młynarka – pozwala to na utrzymanie odpowiedniej wagi. Ilość zjadanego pokarmu gekon reguluje sobie sam: młode osobniki i ciężarne samice karmimy codziennie; dorosłe 2-3 razy w tygodniu. W terrarium powinna znajdować się miski z witaminami, startą sepią oraz codziennie wymienianą wodą. Gekony same będą sobie regulować poziom minerałów w ich organizmach. 

Wielkość terrarium:

Terrarium:

Istnieją dwa typy przechowywania zwierząt. Typ I dotyczy hodowców posiadających pojedyncze sztuki, pary lub stada 1.3.. Typ II dotyczy hodowców posiadających większe ilości gekonów.

Typ I: Terrarium
Terrarium można wykonać z płyty gipsowo-kartonowej, płyty OSB, płyty meblowej, sklejki, szkła itd.. Minimalny rozmiar terrarium dla pary to 60 cm długości, 30 cm szerokości i 30 cm wysokości. Wentylacje można wykonać 3 sposobami: Bok-bok – w jednym z boków wentylacje montujemy u dołu, w drugim boku wentylacje montujemy u góry; Bok-góra – wentylacje montujemy w dolnej części jednego z boków terrarium oraz w górnej płycie blisko tylniej ścianki; Góra-dół – wentylacje montujemy w dole z przodu terrarium oraz w górnej płycie blisko tylniej ścianki. Terrarium takie możemy wyposażyć w ściankę wykonaną z prasowanego korka, styropianu lub pianki montażowej. Te 2 ostatnie materiały pokrywa się atlasem+ z pigmentem aby były bardziej atrakcyjne i wyglądały naturalniej. Ściankę z korka „skubie się” aby gekonowi łatwiej było po niej chodzić. Podłożem może być piasek, mieszanka piasku, torfu kwaśnego oraz drobnego żwiru (stosunek 1kg : 1l : 1kg), chips kokosowy oraz inne podłoża. Dodatkowo na jednej z połówek terrarium można zamontować kabel grzewczy, matę grzewczą (oczywiście te urządzenia powinny być odpowiednio zabezpieczone, tak aby zwierzęta nie miały do nich dostępu) lub dać do środka kamień grzewczy na którym lamparty będą się wygrzewać nocą. Do terrarium można dać również sztuczne jak i prawdziwe rośliny (sukulenty, trawy), korzenie, groty. Niezbędne są kryjówki wykonane np. z połówek orzecha kokosowego, kamieni, łupków. Wiele firm oferuje różnego rodzaju gadżety, np. ruchome miski mające naturalny wygląd – wzbogacą one wygląd mieszkania gadów. W terrarium powinna panować temperatura powyżej 18°C w nocy. W dzień od 25°C do 30°C, a pod promiennikiem nawet od 35°C do 40°C, czas oświetlania to około 12 godzin w okresie letnim. Do osiągnięcia takiej temperatury w terrarium o wymiarach 60x30x30 cm w zupełności wystarcza żarówka lustrzanka o mocy 40W. Na rynku są również „specjalne” żarówki które stosuje się za dnia i nocy. Moim zdaniem jest to zbędny wydatek. Lepszym rozwiązaniem są zwykłe białe lub żółte żarówki za dnia oraz np. czerwone w nocy (o niskiej mocy, np. 10-15W). Stosowanie lamp UV u gekonów lamparcich jest niepotrzebne, a u form albinotycznych zabronione ze względu na niekorzystny wpływ. Wilgotność ma się utrzymywać na poziomie 40-50%. W terrarium powinny znajdować się miski z wodą, witaminami oraz sepią. W okresie składania jaj przez samice niezbędny jest również pojemnik z zawsze wilgotnym torfem, piaskiem, substratem kokosowym itd.

Typ II: Rack system
W tym typie hodowlanym terraria są zazwyczaj pozbawione wystroju, mniejsze, czasami połączone (rack system). Stosowane są w hodowlach gdzie znajduje się dużo osobników.

Rozpoznawanie płci:

Istnieją 3 sposoby rozpoznania płci przez terrarystę:

1. Dymorfizm płciowy (różnice pomiędzy samicą a samcem) u tego gatunku nie jest zbyt widoczny. Pierwszą widoczną różnicą jest rozmiar głowy. Samce mają szersze, masywniejsze i krótsze głowy, samice natomiast węższe, szczuplejsze i dłuższe. Drugą widoczną różnicą jest nasada ogona. U samców jest grubsza, walcowata ponieważ mieszczą się tam hemipenisy. Samice nasadę ogona mają szczuplejszą. Rozpoznawanie płci na podstawie wyglądu jest raczej trudne.
2. Najpewniejszym sposobem odróżnienia samca od samicy jest występowanie do 10 do 18 porów preanalnych nad kloaką ułożonych w kształcie litery V. U samców pory są znacznie bardziej widoczne niż u samic. Dodatkowo za kloaką posiadają 2 wybrzuszenia gdzie schowane są hemipenisy służące do kopulacji. Rozpoznać płeć tym sposobem można gdy gekon osiągnie rozmiary przynajmniej 12 cm.
3. Dzięki znajomości temperatury inkubacji na 90% można określić płeć małego gekona. Z jaj inkubowanych w temperaturze 26-27°C zazwyczaj wykluwają się samice, w temperaturze 29-31°C prawdopodobieństwo wyklucia się samicy jest takie same jak samca, a powyżej 31°C klują się głównie samce.

Rozmnażanie:

Dojrzałość płciowa

Gekony lamparcie w niewoli rozmnażają się bardzo łatwo. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 8-12 miesięcy (zależy to od ilości i rodzaju podawanego pokarmu, posiadałem samca którego karmiłem od początku narodzin mącznikami, po 6 miesiącach zapłodnił samice, z jaj wykluły się piękne młode). Osiągają wtedy długość około 17-19 cm ciała. Samice dojrzewają trochę później, w wieku 10-14 miesięcy (zależy to od ilości i rodzaju podawanego pokarmu) i osiągają długość 17-18 cm ciała.

Warunki dopuszczenia

Wyznacznikiem do dopuszczenia samicy do samca jest osiągnięcie 45-50 gram masy ciała przez samice. Gdy samica waży mniej niż 40 gram, ciąża może skończyć się dla niej odwapnieniem lub śmiercią spowodowaną wycięczeniem. Samiec powinien być większy od samicy i mieć około 18 cm.

Kopulacja

Najczęściej do kopulacji dochodzi po zapadnięciu zmroku oraz w nocy, podczas dnia również gekony wykazują zainteresowanie płcią przeciwną lecz nie często. Największa aktywność płciowa występuje od lutego do czerwca. Zbliżenie trwa od kilkudziesięciu sekund do paru minut. Samiec przed kopulacja bardzo szybko porusza ogonem, następnie podchodzi do samicy, bardzo często podszczypuje ją za ogon. Po momencie chwyta samice za kark (czasami bardzo btrutalnie) i wprowadza półprącie do kloaki samicy, następuje przekazanie nasienia. Trzy, czterokrotna kopulacja starczy aby samica składała przez cały sezon jaja zapłodnione dzięki przechowywanej spermie samca. Jeśli w terrarium znajduje się para gekonów to po kilku kopulacjach należy oddzielić samca od samicy ponieważ może ją zamęczyć swymi zalotami. Najlepiej lamparty trzymać w haremach 1.2-3.

Składanie jaj

Samica najczęściej składa jaja od 4 do 5 tygodni po kopulacji. Niektóre samice składają je po 3 tygodniach, niektóre po 6-7 tygodniach – zależy to od organizmu zwierzaka. Często pierwsze jaja samicy bywają niezapłodnione. Młode oraz stare samice składają czasami po jednym jaju, pozostałe samice składają zawsze 2 białe, owalne jaja. Dzięki życzliwości autora serwisu www.gekonlamparci.com przedstawiam tabele gdzie zamieszczone są informacje ile jaj znosi samica w danym wieku:

Między kolejnymi miotami mija od 2 do 5 tygodni. W terrarium gdzie znajduje się ciężarna samica należy umieścić pojemnik z zawsze wilgotnym torfem, piaskiem, włóknem kokosowym itp. Po złożeniu pojemnik wyciągamy a jaja przenosimy do innego pojemnika z wilgotnym perlitem lub vermiculitem (oczywiście możemy zastosować inne podłoża do inkubacji ale procent wykluwalności młodych przy innych podłożach niż te podane spada) który umieszczany w inkubatorze. Należy pamiętać o tym aby nie obracać jaj!!!

Inkubacja jaj

Podczas inkubacji należy kontrolować wilgotność podłoża, nie może ono być zbyt suche ani zbyt wilgotne ponieważ zarodek może się utopić. Uwagę również trzeba zwrócić na to czy jaja nie pleśnieją. Pleśniejące jaja należy oddzielić od reszty jaj ponieważ wydzielających się z nich amoniak może uśmiercić pozostałe zarodki. Czas inkubacji zależy od temperatury w jakiej przebywają inkubowane jaja i wynosi od 30 dni (w temperaturze 32,5°C) do 107 dni (w temperaturze 24°C). Im temperatura jest niższa tym inkubacja trwa dłużej. Spadek temperatury poniżej 24°C oraz wzrost powyżej 32,5°C przez ponad 12 godzin jest dla zarodka letalny (śmiertelny). Od temperatury inkubacji zależy również płeć gekona.

Z jaj inkubawanych przez pierwsze 2 tygodnie w temperaturze:
26-27°C zazwyczaj wykluwają się samice;
29-31°C samice i samce klują się w stosunku 1:1;
powyżej 31°C klują się głownie samce.

Jaja inkubowane pierwsze dwa tygodnie w temperaturze 26-27°C (czyli na samice) a następnie przełożone do temperatury 30-31°C klują się zazwyczaj po 40-50 dniach; 32,5oC klują się zazwyczaj po 35-40 dniach. Czas inkubacji jaj które cały czas są w temperaturze 26-27°C trwa 60-70 dni. Temperatura inkubacji ma także wpływ na ubarwienie gekonów. Im temperatura inkubacji jest niższa tym gekon będzie posiadał ciemniejsze ubarwienie. Po 2 tygodniach od inkubacji można sprawdzić czy jaja są zapłodnione. Należy je prześwietlić latarką, żarówką lub innym urządzeniem dającym mocne światło. Gdy jajo będzie świecić się na czerwono będzie to oznaczać, że jest zapłodnione a zarodek się rozwija. Gdy jajo będzie świecić na żółto będzie to oznaczać iż jest niezapłodnione. Przy sprawdzaniu jaj należy uważać aby ich nie obracać!!!

Klucie się i hodowanie młodych

Klucie gekona trwa kilka godzin. Czasami przed tym widowiskiem jajo zapada się – nie należy się tym martwić. Gekon przebija skorupkę i wystawia głowę, jego płuca zaczynają pracować. Później gekon wychodzi cały z jaja i mierzy około 7-9 cm. Należy potrzymać go w inkubatorze kilka godzin po to aby zresorbował woreczek żółciowy. Początkowo młode chwiejnie trzymają się na swych nóżkach lecz po paru godzinach są pewniejsze siebie, żwawe, na ruch reagują charakterystycznym piskiem. Młode trzymamy pojedyńczo (pozwala to na kontrolowanie stanu młodego osobnika) w pudełkach o wymiarach około 25x20x15cm, jako podłoże stosujemy bezbarwne i bezzapachowe ręczniki papierowe. Jeśli chcemy trzymać kilka gekonów razem rozmiary pojemnika muszą być większe. Nie wolno trzymać młodych z dorosłymi! Przez pierwsze 2 tygodnie życia gekona w jego tymczasowym terrarium musimy utrzymywać dość wysoką wilgotność, na poziomie 70-80% (codziennie rano i wieczorem zraszamy pudełko). Młody gekon w swoim pomieszczeniu musi posiadać kryjówkę, pojemniczek z wodą oraz pojemnik z sepią. Karmimy je codziennie świerszczami lub larwami mącznika młynarka świeżo po wylince i o odpowiedniej wielkości. Małych nie należy karmić pinkami, molami woskowymi oraz drewnojadami!!!

Zimowanie:

Korzystnie na płodność gekonów wpływa 4-10 tygodniowe zimowanie w okresie od grudnia do lutego włącznie. Co najmniej tydzień przed wprowadzeniem gekonów w letarg nie wolno podawać im pokarmu. Ma to służyć oczyszczeniu przewodu pokarmowego z resztek pokarmu. Obniżanie temperatury i skracanie dnia powinno się odbyć w ciągu 1-2 tygodni. Po wprowadzeniu gekonów w sen zimowy nie podajemy im nic do jedzenia, jedynie powinny posiadać codziennie zmienianą wodę. Na ten okres temperatura w terrarium powinna wynosić około 15oC a czas oświetlenia należy skrócić z 12 godzin do 8. Po zimowaniu znów stopniowo przez 1-2 tygodnie wydłużamy dzień i podnosimy temperaturę. Zimowane osobniki powinny być dorosłe i mieć pokaźny zapas składników odżywczych w ogonie. Zabieg ten jednak nie jest niezbędny ponieważ gekony bez zimowania bardzo dobrze się rozmnażają.

Uwagi:

Bardzo łatwo oswajalna jaszczurka, polecana początkującym.

Młode gekony lamparcie najlepiej kupować jest od prywatnych, doświadczonych hodowców. Będziemy mieli pewność iż gekony były trzymane w odpowiednich warunkach i nie posiadają błędów genetycznych spowodowanych chowem wsobnym.

Podczas zakupu gada należy zwrócić uwagę na to:

1. czy nie jest wychudzony;
2. czy nie posiada na palcach lub innych częściach ciała starej wylinki;
3. czy ma wszystkie pazurki oraz palce;
4. czy jest aktywny; czy nie posiada pasożytów zewnętrznych;
5. czy wydala odchody; czy nie ma krzywicy

Podczas zakupu powinniśmy poprosić sprzedawcę o: nakarmienie gekona w celu sprawdzenia czy przyjmuje pokarm; pokazanie warunków w jakich był trzymany. Po dokonaniu wyżej wymienionych czynności, jeśli wszystko się zgadza możemy bez obaw zakupić danego osobnika.

Opracowanie:

Opracował LeopardMatt

Trudność hodowli: